Rodzaje baterii – co warto o nich wiedzieć?

Popularne paluszki, podobnie jak akumulatory, są powszechnie używanymi źródłami energii. Znajdują zastosowanie w różnych urządzeniach, takich jak zabawki, radia, szczoteczki do zębów czy aparaty fotograficzne. W sprzedaży dostępne są różne rodzaje baterii, bez których trudno wyobrazić sobie codzienne życie. Poznaj ich podstawowe typy, dowiedz się, jakie są różnice między ogniwami cynkowo-węglowymi, alkalicznymi a akumulatorowymi, i sprawdź, jak dopasować odpowiednie produkty do używanego sprzętu.

Podstawowe rodzaje baterii, które warto znać

Rynek oferuje szeroki wybór ogniw o zróżnicowanych kształtach, wymiarach i parametrach zasilania, a ich najpopularniejszy podział obejmuje paluszki, akumulatorki oraz różne rodzaje baterii guzikowych.

1. Paluszki to proste baterie cylindryczne, o różnych długościach i średnicach. Ten typ ogniw znajduje najszersze zastosowane w sprzętach codziennego użytku, takich jak zegary ścienne, kalkulatory czy latarki. Są łatwo dostępne i stosunkowo tanie, a w swojej ofercie mają je wszyscy topowi producenci, jak Panasonic czy Energizer.
2. Baterie guzikowe, zgodnie ze swoją nazwą, mają płaski kształt, przypominający guzik. Są one stosowane przede wszystkim w zegarkach naręcznych, aparatach słuchowych czy pilotach samochodowych.
3. Akumulatory są rodzajem ogniw, które można wielokrotnie ładować. Przypominają tradycyjne paluszki i dostępne są w różnych wariantach, np. jako baterie akumulatorki AA, AAA, Hi-MH.

Baterie cynkowo-węglowe oraz alkaliczne – czym się różnią?

Innym podziałem, który również warto przyswoić, jest ten na produkty cynkowo-węglowe oraz alkaliczne, uznawane za dwa główne typy baterii jednorazowych. Choć wyglądają niemal identycznie, różnią się składem chemicznym oraz wydajnością.

Ogniwa cynkowo-węglowe są starszym i mniej wydajnym rodzajem zasilania. Składają się z cynku jako anody, zanurzonego w pastylce węglowej pełniącej funkcję katody. Elektrolitem jest roztwór wodny zasady (zwykle hydroksydu potasu). Paluszki cynkowo-węglowe są tańsze niż alkaliczne, jednak mają niższą gęstość energii i krótszy cykl życia. Najczęściej stosuje się je w urządzeniach o niskim poborze mocy, takich jak zegary, budziki czy niektóre latarki.

Z kolei modele alkaliczne są bardziej zaawansowanym rodzajem ogniw zasilających. Mają wyższą gęstość oraz dłuższą żywotność niż „zwykłe” baterie Panasonic, dostarczając więcej energii w tym samym rozmiarze. W ich przypadku anodą jest cynk, a katodą tlenek manganu lub tlenek cynku. Elektrolitem jest roztwór alkaliczny. Ten rodzaj zasilania jest nie tylko wydajniejszy, ale i trwalszy, m.in. ze względu na wyższą odporność na rozlanie elektrolitu oraz możliwość pracy w wyższych zakresach temperatury.

Najpopularniejsze rodzaje paluszków

Powszechnie wykorzystywane paluszki, zarówno w wersji alkalicznej (potocznie nazywanej alkaicznymi), jak i cynkowo-węglowej, dostępne są w kilku popularnych rozmiarach ogniw, takich jak:

• AAA (R6) – najmniejsze bateryjki, o średnicy około 10,5 mm i długości około 44,5 mm. Są one stosowane głównie w małej elektronice, obejmującej piloty do TV i innych urządzeń, szczoteczki do zębów czy kalkulatory,
• baterie AA (R03) – popularniejsze paluszki o średnicy około 14,5 mm i długości około 50,5 mm. Sprawdzają się w różnych urządzeniach, począwszy od zegarów i zabawek, poprzez latarki i aparaty cyfrowe, aż po odtwarzacze muzyczne, radia bezprzewodowe oraz wiele innych,
• C (R14) i D (R20) – większe paluszki, odpowiednio o średnicy około 26,2 mm i 33,2 mm, oraz długości ok. 50 mm i 61,5 mm. Są to rodzaje baterii jednorazowych o większych pojemnościach, mogące zasilać urządzenia o dużym poborze prądu.

Warto również wspomnieć o ogniwie 9-woltowym, które zamiast walca ma kształt prostopadłościanu i sprawdza się przy zasilaniu zarówno tradycyjnej elektroniki domowej, jak i rozmaitych innych urządzeń.

Baterie guzikowe – wygląd, zastosowanie, rodzaje

Kolejnym typem ogniw, o którym warto wspomnieć, są baterie guzikowe, występujące w wielu rodzajach. Swoim kształtem przypominają właśnie guziki lub monety, są płaskie i mają niewielkie rozmiary. Znajdują szerokie zastosowanie w elektronice, głównie w zegarkach i niektórych innych urządzeniach wymagających niewielkiej ilości energii.

Poszczególne typy modeli guzikowych są oznaczane za pomocą standardowych kodów, takich jak AG1 (364), AG3 (392), AG4 (377), AG5 (393), AG10 (389), AG12 (386) i AG13 (357). Każdy z nich ma swoje własne parametry oraz rozmiary. Najmniejszy wariant – AG1 ma średnicę około 6,8 mm i grubość 2,15 mm, podczas gdy średnica najszerszego z wymienionych, czyli AG13 wynosi ok. 11,6 mm przy 5,4 mm grubości. Największymi z całej tej kategorii są modele 3V CR2025 oraz CR2032, których średnica wynosi 20 mm.

Najpopularniejsze obszary zastosowania tego niezwykle uniwersalnego segmentu niedrogich ogniw to m.in.:

• piloty zdalnego sterowania, np. do bram,
• wagi oraz urządzenia kuchenne,
• termometry, glukometry oraz inne niewielkie sprzęty medyczne,
• zegarki i stopery sportowe,
• kieszonkowe latarki oraz wiele innych.

Dzięki niewielkim rozmiarom oraz prostemu mocowaniu, zarówno dostęp, jak i wymiana tego typu ogniw nie stanowią żadnego problemu.

Czym różnią się baterie od akumulatorów?

Warto pamiętać, że urządzenia elektroniczne mogą być napędzane nie tylko jednorazowymi źródłami energii. Choć wyglądają niemal identycznie, baterie i akumulatory to w istocie dwa zupełnie inne rodzaje zasilania. Po wyczerpaniu standardowe paluszki AA lub AAA tracą bezpowrotnie swoją energię i nie można ich ponownie naładować. Ze względu na ograniczoną żywotność i konieczność częstych wymian, ogniwa cynkowo-węglowe oraz alkaliczne są zazwyczaj kilkukrotnie tańsze.

Akumulatorowe baterie Energizer są bardziej ekologiczne i ekonomiczne niż jednorazowe ogniwa, ponieważ po wyczerpaniu można naładować je ponownie. Aby jednak było to możliwe, musisz wyposażyć się w specjalną ładowarkę. Przed jej zakupem koniecznie upewnij się, że parametry ładowania, takie jak moc czy napięcie, odpowiadają modelowi posiadanych przez Ciebie akumulatorków.